æ

Xem thêm: ae, Æ, æ-, -æ, ӕ, ǽ, ǣ, ᴂ, và ᵆ

Chữ Latinh

æ U+00E6, æ LATIN SMALL LETTER AE ← å [U+00E5] Latin-1 Supplement ç → [U+00E7]

Mô tả

æ (chữ hoa Æ)

1. Chữ ghép a và e ở dạng viết thường.

Xem thêm

• (Chữ Latinh):  Aa  Bb  Cc  Dd  Ee  Ff  Gg  Hh  Ii  Jj  Kk  Ll  Mm  Nn  Oo  Pp  Qq  Rr  Sſs  Tt  Uu  Vv  Ww  Xx  Yy  Zz
• (Biến thể của chữ A):   Áá  Àà  Ââ  Ǎǎ  Ăă  Ãã  Ảả  Ȧȧ  Ạạ  Ää  Åå  Ḁḁ  Āā  Ąą  ᶏ  Ⱥⱥ  Ȁȁ  Ấấ  Ầầ  Ẫẫ  Ẩẩ  Ậậ  Ắắ  Ằằ  Ẵẵ  Ẳẳ  Ặặ  Ǻǻ  Ǡǡ  Ǟǟ  Ȁȁ  Ȃȃ  Ɑɑ  ᴀ  Ɐɐ  ɒ  Ａａ Ææ  Ǽǽ  Ǣǣ  Ꜳꜳ  Ꜵꜵ  Ꜷꜷ  Ꜹꜹ  Ꜻꜻ
• (Biến thể của chữ E):  Éé  Èè  Êê  Ḙḙ  Ěě  Ĕĕ  Ẽẽ  Ḛḛ  Ẻẻ  Ėė  Ëë  Ēē  Ȩȩ  Ęę  ᶒ  Ɇɇ  Ȅȅ  Ếế  Ềề  Ễễ  Ểể  Ḝḝ  Ḗḗ  Ḕḕ  Ȇȇ  Ẹẹ  Ệệ  ⱸ  ᴇ  Ｅｅ  Ææ  Ǽǽ  Ǣǣ  &  Œœ  ᵫ
• (Letter combinations):  Ꜳꜳ  Ææ  ᴁᴭ  Ǽǽ  Ǣǣ  Ꜵꜵ  Åå  Ꜷꜷ  Ꜹꜹ  Ꜻꜻ  Ꜽꜽ  ct  ȸ  DZDzdz  DŽDždž  ᴂᵆ  ᴔ  &  ff  fi  ffi  fl  ffl  ℔  IJij  LJLjlj  Ỻỻ  Ŋŋ  NJNjnj  Œœ  ɶ  Ꝏꝏ  Ȣȣᴕ  ȹ  ẞß  ſtst  ᵫ  Ůů  Ww  Ꝡꝡ

Đa ngữ

Ký tự

æ

1. (IPA) Nguyên âm không tròn môi trước gần mở.
2. (viết trên ⟨𐞃⟩, IPA) [æ] thêm âm sắc hoặc nhẹ, thoáng qua hay vang.

Xem thêm

• (SAMPA) tương đương: {
• æ-tensing
• ᴂ

Tiếng Anh

Cách phát âm

• IPA^{(ghi chú)}: /iː/, /ɛ/, hoặc tựa như phát âm ae trong tiếng Latinh.

Ký tự

æ (chữ in thường, chữ in hoa Æ, số nhiều æs, hoặc æ's)

1. (chủ yếu là cũ) Chữ ash, ghép nguyên âm a và e.

   Đồng nghĩa: ae, e

Ghi chú sử dụng

• Thường dùng trong những từ gốc Hi Lạp cổ hoặc Latinh, tuy nhiên cũng dùng khi tham chiếu đến văn bản hoặc từ mượn dẫn xuất từ tiếng Anh cổ.
• Thường không dùng trong tiếng Anh Mỹ (chuyển thành e) khi có âm /ɛ/ hoặc /iː/, nhưng vẫn còn lại (cũng như dạng ae) khi có âm khác, như trong formulæ/formulae.

Xem thêm

• ash
• œ

Từ đảo chữ

• .ae, EA, Ea, ea, ea.

Tiếng Anh cổ

Cách phát âm

• IPA^{(ghi chú)}: /æː/

Chữ cái

ǣ (chữ hoa Æ)

1. Chữ cái thứ 24 (cuối cùng) trong bảng chữ cái Anh cổ theo Byrhtferð (1011); gọi là æsċ (“cây tần bì”) theo chữ Rune Anglo-Saxon ᚫ

   æcer ― cánh đồng

Danh từ

ǣ gc

1. Dạng thay thế của ēa: sông, nước chảy.

Từ nguyên

Từ tiếng German Tây nguyên thuỷ *aiwi. Đồng nguyên với tiếng Frisia cổ và tiếng Đức cao địa cổ ēwa ~ ē, tiếng Saxon cổ ēo.

Cách viết khác

• ǣw, eaw, eau, eu, a
• ǣwe

Danh từ

ǣ gc

1. Luật
2. Hôn nhân
3. Nghi thức

Biến cách

Biến cách của æ

Cách	Số ít	Số nhiều
nom.	ǣ	ǣ
acc.	ǣ	ǣ
gen.	ǣ	ǣwa
dat.	ǣ	ǣwum

Từ dẫn xuất

• ǣbōc
• ǣwbryċe
• ǣwlīċ
• ǣwnian
• rihtǣw
• tungolǣ

 

Hậu duệ

• Tiếng Anh trung đại: æw, eaw, e, æ, eu

Tiếng Anh trung đại

Chữ cái

æ (chữ hoa Æ)

1. Chữ cái thứ 2 viết thường trong bảng chữ cái Latinh tiếng Anh trung đại.

   æȝ ― ey ― trứng

Xem thêm

• (Bảng chữ cái Latinh tiếng Anh trung đại) A a, Æ æ, B b, C c, D d, Рð, E e, F f, G g, Ȝ ȝ, H h, I i, J j, K k, L l, M m, N n, O o, P p, Q q, R r, S s, T t, Þ þ, U u, V v, W w, X x, Y y, Z z

Danh từ

æ

1. (Early Middle English, Ormulum) Dạng thay thế của ee

Tiếng Bắc Âu cổ

Cách phát âm

• IPA^{(ghi chú)}: /æ/

Chữ cái

æ (chữ hoa Æ)

1. Chữ cái thứ 18 ở dạng viết thường trong bảng chữ cái Latinh tiếng Bắc Âu cổ.

   ær ― cừu cái

Xem thêm

• (Bảng chữ cái Latinh tiếng Bắc Âu cổ) A a, Á á, B b, C c, D d, Рð, E e, É é, F f, G g (Gj gj), H h (Hl hl, Hn hn, Hr hr, Hv hv), I i, Í í, J j, K k (Kj kj), L l, M m, N n (Ng ng), O o, Ó ó, P p, Q q, R r, S s, T t, U u, Ú ú, V v, W w, X x, Y y, Ý ý, Þ þ, Æ æ, Ǽ ǽ, Œ œ, Ø ø, Ǫ ǫ

Động từ

æ

1. Dạng biến tố của æja:
   1. ngôi thứ nhất số ít hiện tại lối trình bày
   2. ngôi thứ hai số ít mệnh lệnh

Từ nguyên

Từ tiếng German nguyên thuỷ *aiwi (“mãi mãi”), *aiwaz. Đồng nguyên với tiếng Anh cổ ā, āwa, ǣ, tiếng Saxon cổ eo, io, ia, tiếng Đức cao địa cổ eo, io.

Cách viết khác

• ei, ey

Phó từ

æ

1. Mãi mãi, đời đời, bất kỳ thời điểm nào.

   Thế kỷ 10, “Völuspá, câu 19”, trong Edda:

   […] stendr æ yfir grœnn / Urðar brunni

   […] lên xanh mãi, phủ kín / giếng Urd

Hậu duệ

• Tiếng Iceland: æ
• Tiếng Thụy Điển cổ: ē, ǣ
  • Tiếng Thụy Điển: ä, e, e-
• → Tiếng Anh trung đại: aye, ai, agg
  • Tiếng Anh: aye

Tham khảo

• Fyrsta Málfrœðiritgerðin (bằng tiếng Bắc Âu cổ), 2004

Tiếng Comox

Cách phát âm

• IPA^{(ghi chú)}: [æ]

Chữ cái

æ

1. Chữ cái thứ 2 trong bảng chữ cái Latinh tiếng Comox

   čɛčætən ― chuột

Xem thêm

• (Bảng chữ cái Latinh tiếng Comox) a, æ, aw, ay, ɔ, č, č̓, e, ɛ, ə, əw, əy, g, gʸ, h, i, ɩ, j, k, k̓, kʷ, k̓ʷ, kʸ, k̓ʸ, l, l̓, ɬ, ƛ, ƛ̓, m, m̓, n, n̓, o, ɔy, p, p̓, q, q̓, qʷ, q̓ʷ, s, š, t, t̓, θ, tᶿ, t̓ᶿ, u, ʊ, w, w̓, ꭓ, ꭓʷ, x, xʷ, y, y̓, ʔ, ꞉

Tiếng Đan Mạch

Cách phát âm

• IPA^{(ghi chú)}: /ɛː/, [ɛːˀ]

Chữ cái

æ (chữ hoa Æ)

1. Chữ cái thứ 3 viết thường từ dưới lên trong bảng chữ cái Đan Mạch.

   gælle ― mang cá

Xem thêm

• (Bảng chữ cái tiếng Đan Mạch) bogstav; A a (Á á), B b, C c, D d, E e (É é), F f, G g, H h, I i (Í í), J j, K k, L l, M m, N n, O o (Ó ó), P p, Q q, R r, S s, T t, U u (Ú ú), V v, W w, X x, Y y (Ý ý), Z z, Æ æ (Ǽ ǽ), Ø ø (Ǿ ǿ), Å å

Từ nguyên

Từ tiếng Đan Mạch cổ thæn (tiếng Đan Mạch den hiện đại).

Mạo từ

æ

1. (thuộc phương ngữ) Mạo từ xác định.

Tham khảo

• “æ”, Ordbog over det danske Sprog
• “æ”, Den Danske Ordbog

Tiếng Đức

Ký tự

æ (chữ hoa Æ)

1. Dạng lỗi thời của ä (được dùng song song bên cạnh các chữ khác cho đến khoảng năm 1700 thì hiếm khi dùng nữa).

Tiếng Faroe

Cách phát âm

• IPA^{(ghi chú)}: /ɛa/
• Từ đồng âm: a, A
• Vần: -ɛaː

Chữ cái

æ (chữ hoa Æ)

1. Chữ cái thứ 28 viết thường trong bảng chữ cái Latinh tiếng Faroe.

   æðukongur ― vịt nhung vua

Xem thêm

• (Bảng chữ cái tiếng Faroe) bókstavur; A a, Á á, B b, D d, Рð, E e, F f, G g, H h, I i, Í í, J j, K k, L l, M m, N n, O o, Ó ó, P p, R r, S s, T t, U u, Ú ú, V v, Y y, Ý ý, Æ æ, Ø ø

Tiếng Iceland

Cách phát âm

• IPA^{(ghi chú)}: /ai̯/

Chữ cái

æ (chữ hoa Æ)

1. Chữ cái thứ 31 viết thường trong bảng chữ cái Latinh tiếng Iceland

   kæliskápur ― tủ lạnh

Xem thêm

• (Bảng chữ cái tiếng Iceland) bókstafur; A a, Á á, B b, D d, Рð, E e, É é, F f, G g, H h, I i, Í í, J j, K k, L l, M m, N n, O o, Ó ó, P p, R r, S s, T t, U u, Ú ú, V v, X x, Y y, Ý ý, Þ þ, Æ æ, Ö ö

Thán từ

æ

1. À!, ồ!

   Æ, já nú man ég! ― À, giờ tôi nhớ rồi!

2. Biểu thị sự khó chịu

   Æ, hvað heitir lagið aftur? ― Nhắc lại lần nữa cho tôi, bài hát đó gọi là gì?

   Æææ, ég er kominn með bólu. ― Chết tiệt, mình bị mụn.

3. Biểu thị lòng trắc ẩn; ôi

   Æ, það er leitt að heyra. ― Ôi, nghe buồn quá.

   Æ, því miður. ― Xui là không.

4. Biểu thị cảm tình; ồ!

   Æææ, en sætt! ― Ồ, dễ thương thế!

5. Biểu thị đau đớn; ối!, á!

   Đồng nghĩa: ái, áts, á

   Æ! Hann beit mig! ― Á! Nó cắn tao!

Ghi chú sử dụng

Có thể kéo dài tùy ý và viết thành ææ, æææ và tiếp nữa.

Phó từ

æ

1. Luôn luôn, mãi mãi.

Đồng nghĩa

• ætíð
• um aldur og ævi

Từ dẫn xuất

• sí og æ (“luôn luôn, cho đến đời đời”)

Tiếng Itaŋikom

Cách phát âm

• IPA^{(ghi chú)}: /æ/

Chữ cái

æ (chữ hoa Æ)

1. Chữ cái thứ 2 viết thường trong bảng chữ cái Latinh tiếng Itaŋikom, dạng khác của ae.

   njæ ― tự treo mình

Xem thêm

• (Bảng chữ cái Latinh tiếng Itaŋikom) A a (À à,  â), Ae ae (Æ æ), B b, Ch ch, D d, E e (È è, Ê ê), F f, G g, Gh gh, H h, I i (Ì ì, Πî), Ɨ ɨ (Ɨ̀ ɨ̀, Ɨ̂ ɨ̂), J j, ’, K k, L l, M m, N n, Ŋ ŋ, Ny ny, O o, Oe oe (Œ œ), S s, T t, U u (Ù ù, Û û), Ue ue, V v, W w, Y y, Z z

Tham khảo

• Randy Jones (2001) Provisional Kom - English lexicon, Yaoundé, Cameroon: SIL, tr. 63

Tiếng Jarawa

Devanagari	अ̃
Latinh	Æ æ

Cách phát âm

• IPA^{(ghi chú)}: [ɛ], [æ]

Chữ cái

æ (chữ hoa Æ)

1. Nguyên âm thứ 11 trong tiếng Jarawa, viết thường bằng chữ Latinh.

Xem thêm

• (Chữ Latinh tiếng Jarawa) A a, Aa aa, I i, Ii ii, U u, Uu uu, E e, Ee ee, O o, Oo oo, Æ æ, Ꝺ ꝺ, Ꝺꝺ ꝺꝺ, B b, C c, Ch ch, D d, Ḍ ḍ, F f, G g, H h, Hw hw, J j, K k, Kh kh, Kw kw, Khw khw, L l, Ll ll, M m, N̲ n̲, N̄ n̄, Ṅ ṅ, R r, Ṛ ṛ, Ś ś, T t, Th th, Ṭ ṭ, Ṭh ṭh, W w, Y y

Tiếng Jylland

Chữ cái

æ (chữ hoa Æ)

1. Chữ cái thứ 27 viết thường trong bảng chữ cái Đan Mạch tiếng Jylland.

   væn ― nếu

Xem thêm

• (Bảng chữ cái Jylland) A a, B b, C c, D d, E e, F f, G g, H h, I i, J j, K k, L l, M m, N n, O o, P p, Q q, R r, S s, T t, U u, V v, W w, X x, Y y, Z z, Æ æ, Ø ø, Å å

Từ nguyên

Từ tiếng Bắc Âu cổ ek.

Cách phát âm

• IPA^{(ghi chú)}: /æ/

Đại từ

æ

1. (Fjolde) Tôi (Đại từ nhân xưng ngôi thứ nhất số ít)

Tham khảo

• Anders Bjerrum & Marie Bjerrum (1974) “æ”, trong Ordbog over Fjoldemålet, Copenhagen: Akademisk Forlag

Tiếng Kawésqar

Cách phát âm

• IPA^{(ghi chú)}: /æ/

Chữ cái

æ (chữ hoa Æ)

1. Chữ cái thứ 2 viết thường trong bảng chữ cái Latinh tiếng Kawésqar.

Xem thêm

• (Bảng chữ cái Latinh tiếng Kawésqar) A a, Æ æ, B b, C c, Cꞌ cꞌ, E e, F f, H h, I i, J j, K k, Kꞌ kꞌ, L l, M m, N n, O o, P p, Pꞌ pꞌ, Q q, R r, Rr rr, S s, T t, Tꞌ tꞌ, U u, W w, X x

Tiếng Ket

Cách phát âm

• IPA^{(ghi chú)}: [ə]

Chữ cái

æ (chữ hoa Æ)

1. (cũ) Chữ cái thứ 3 ở dạng viết thường trong bảng chữ cái Latinh tiếng Ket thập niên 1930.

Xem thêm

• (Bảng chữ cái Latinh tiếng Ket thập niên 1930) A a, Ā ā, Æ æ, B b, Ç ç, D d, E e, Ē ē, Ə ə, F f, G g, H h, Ҕ ҕ, I i, Ī ī, J j, K k, L l, M m, N n, Ņ ņ, Ŋ ŋ, O o, Ō ō, P p, Q q, R r, S s, Ş ş, T t, U u, Ū ū, V v, Z z, Ƶ ƶ, Ь ь

Tham khảo

• Kotorova, Elizaveta & Andrey Nefedov (eds.) (2015) Comprehensive Ket Dictionary / Большой словарь кетского языка (2 vols), Munich: Lincom Europa

Tiếng Liguria

Cách phát âm

• IPA^{(ghi chú)}: [ɛː]

Chữ cái

æ (chữ hoa Æ)

1. Chữ cái thứ 2 viết thường trong bảng chữ cái Latinh tiếng Liguria.

   æxîa ― niềm vui

Xem thêm

• (Bảng chữ cái Latinh tiếng Liguria) A a, Æ æ, B b, C c, Ç ç, D d, E e, Eu eu, F f, G g, H h, I i, J j, L l, M m, N n, O o, P p, Q q, R r, S s, T t, U u, V v, X x, Z z

Tiếng Na Uy

Cách phát âm

• (Tên chữ cái): IPA^{(ghi chú)}: /æː/
• (Âm vị): no, /æ/, /æː/, [æ~ɛ], [æː~eː]

• (tập tin)

Chữ cái

æ (chữ hoa Æ)

1. Chữ cái thứ 3 từ dưới lên viết thường trong bảng chữ cái Na Uy, sau z và trước ø.

   ætt ― dòng họ

Ghi chú sử dụng

• Trong tiếng Na Uy, trường hợp ⟨æ⟩ đứng trước ⟨r⟩, đại diện cho âm /æ(ː)/ và thường tách biệt với /e(ː)/ biểu thị bằng ⟨e⟩. Ngoại lệ một số từ chức năng (như er, her) là /æː/, nhưng vẫn được đánh vần giản hóa là ⟨e⟩.
• ⟨æ⟩ hiếm khi đứng trước các phụ âm khác, chủ yếu khi từ có liên với ⟨å⟩, ví dụ væpne, væske (từ våpen, våt). Những từ như vậy thường không phân biệt ngữ âm với ⟨e⟩, nên cả với [ˈveːpnə], [ˈvɛskə] (từ sau hợp nhất với veske). Trong một số phương ngữ, /æ(ː)/ vẫn xuất hiện ngay cả trong các trường hợp đó.
• Chữ cái æ trong các văn bản chữ Rune Na Uy thế kỷ 17-19 thường được viết là ⤉.

Tiếng Na Uy (Nynorsk)

Từ nguyên

Xa nhất từ tiếng Bắc Âu cổ ek. Trong một số trường hợp, từ æg sớm hơn (hiện vẫn dùng).

Cách phát âm

• IPA^{(ghi chú)}: /æː/

Đại từ

æ (accusative mæ, genitive masculine min, genitive feminine mi, genitive neuter mett, or mitt)

1. (thuộc phương ngữ, Trøndelag, Northern Norway, parts of Southern Norway) Dạng thay thế của eg (“Đại từ nhân xưng ngôi thứ nhất số ít”)

   - Æ e i A.
   - Å, æ e i A æ å!

   - Tao học lớp A.
   - Ồ, tao cũng lớp A!

Tham khảo

• A. Dalen, J. R. Hagland, S. Hårstad, H. Rydving, O. Stemshaug (2008) Trøndersk språkhistorie: Språkforhold i ein region

Tiếng Pháp

Cách phát âm

IPA^{(ghi chú)}: /e/ IPA^{(ghi chú)}: /ø dɑ̃ l‿a/ (tên chữ cái)

Chữ cái

æ (chữ hoa Æ)

1. Chữ ghép nguyên âm a và e ở dạng viết thường, gọi là chữ e dans l’a.

   cæcum ― manh tràng

Xem thêm

• (Bảng chữ cái tiếng Pháp) lettre; A a (À à,  â, Æ æ), B b, C c (Ç ç), D d, E e (É é, È è, Ê ê, Ë ë), F f, G g, H h, I i (Πî, Ï ï), J j, K k, L l, M m, N n (Ñ ñ), O o (Ô ô, Œ œ), P p, Q q, R r, S s, T t, U u (Ù ù, Û û, Ü ü), V v, W w, X x, Y y (Ÿ ÿ), Z z

Tiếng Thụy Điển

Chữ cái

æ (chữ hoa Æ)

1. Chữ cái lịch sử, nay đã lỗi thời hiếm dùng, được thay bằng a, e và ä.

Xem thêm

• Aͤ, aͤ
• Œ, œ

Tiếng Thụy Điển cổ

Cách phát âm

• IPA^{(ghi chú)}: [æː]

Chữ cái

æ

1. Chữ cái Latinh biểu thị âm /æː/ trong tiếng Thụy Điển cổ.

Động từ

æ

1. Dạng ngôi thứ hai hiện tại mệnh lệnh của vara

Tiếng Udihe

Kirin	ā â
Latinh	æ

Cách phát âm

• IPA^{(ghi chú)}: [æ], [æː]

Chữ cái

æ (chữ hoa Æ)

1. (cũ) Chữ cái thứ 9 dạng viết thường trong bảng chữ cái Latinh tiếng Udihe năm 1931-1937.

Xem thêm

• (Bảng chữ cái Latinh tiếng Udihe năm 1931-1937) A a, Ā ā, B в, Є є, D d, Ʒ ʒ, E e, Ē ē, Æ æ, F f, G g, H h, I i, Ī ī, J j, K k, L l, M m, N n, Ņ ņ, Ŋ ŋ, O o, Ō ō, Ө ө, P p, R r, S s, T t, U u, Ū ū, W w, X x, Y y, Z z, ’

Tham khảo

• М. Д. Симонов, В. Т. Кялундзюга (1998) Словарь удэгейского языка (хорский диалект). Препринт (bằng tiếng Nga)